Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn khiến bạn gặp phải nhiều đau đớn. Tuy nhiên không phải lúc nào cũng vậy, nếu bạn tìm hiểu bí quyết sống chung với căn bệnh này, bạn sẽ có những giây phút tuyệt vời.
1. Chăm sóc bản thân khi bị viêm khớp dạng thấp
Chú ý chăm sóc bản thân và phòng ngừa bùng phát bệnh là một phần quan trọng trong điều trị viêm khớp dạng thấp. Bạn cần phải cố gắng uống thuốc đầy đủ theo chỉ dẫn của bác sĩ, dù bỏ quên một liều cũng không. Nếu gặp phải tác dụng phụ của thuốc, bạn cần trao đổi với bác sĩ. Và bạn hãy nhớ uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Ngay cả khi các cơn đau và cứng khớp không còn đáng lo ngại, bạn vẫn cần đi khám đúng hẹn để bác sĩ kiểm tra tình trạng bệnh của bạn.
2. Tập thể dục
Khi những cơn đau khớp và cứng khớp hành hạ, bạn không muốn đi lại và vận động. Nhưng điều đó sẽ chỉ làm cho tình trạng của bạn trở nên tồi tệ hơn. Hãy cố gắng duy trì hoạt động nhiều nhất có thể vì nó sẽ giúp bạn giảm bớt các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng sau này.
Một số bài tập thể dục dành cho bệnh nhân viêm khớp dạng thấp như:
Giãn cơ
Những bài tập kéo giãn cơ thường được thực hiện khi bắt đầu khởi động hoặc thư giãn sau khi tập luyện. Đây là những bài tập nhẹ nhàng nhưng lại có tác dụng rất tốt đến cơ, khớp của bạn.
Các bài tập nhẹ nhàng
Các bài tập thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp tim mạch của bạn khỏe khoắn mà không làm tổn thương các khớp như đi bộ, đi xe đạp và bơi lội.
Nếu không muốn ra ngoài, bạn cũng có thể thử sử dụng các loại máy như: máy đi xe đạp, máy chạy bộ.
Bài tập tăng cường sức mạnh
Những bài tập này sẽ giúp cơ bắp bạn luôn chắc khỏe. Bạn có thể sử dụng tạ nhẹ hoặc một số dụng cụ tập luyện phù hợp.
Các bài tập chậm rãi, nhẹ nhàng như Pilates , thái cực quyền và yoga giúp tăng cường khả năng giữ thăng bằng và tính linh hoạt của bạn. Chúng thậm chí có thể làm dịu cơn đau của bạn.
Theo nhiều nghiên cứu, yoga, thở và thư giãn giúp giảm sưng và đau khớp đối với một số bệnh nhân viêm khớp dạng thấp. Thái cực quyền làm giảm đau lâu dài, pilates giúp cột sống của bạn khỏe hơn, giảm bớt áp lực cho các khớp.
Tất cả những bài tập này không những tốt cho thể chất mà còn có lợi cho tinh thần của bạn. Nó giúp bạn bớt căng thẳng, loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực và đem lại tinh thần lạc quan cho bạn. Tuy nhiên, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tập luyện và tìm kiếm sự hướng dẫn từ các nhà trị liệu.
3. Gặp các chuyên gia vật lý trị liệu
Các nhà trị liệu sẽ giúp bạn trở nên mạnh mẽ và linh hoạt hơn. Họ sẽ chỉ dẫn bạn những cách an toàn nhất để thực hiện công việc hàng ngày mà không làm đau khớp như: nâng một chiếc hộp, mặc quần áo, các bài tập thể dục… Hãy chọn một chuyên gia có kinh nghiệm với những người bị viêm khớp.
4. Chế độ ăn uống của bệnh nhân viêm khớp dạng thấp
Mặc dù có rất nhiều nghiên cứu về chế độ ăn uống dành cho bệnh nhân viêm khớp dạng thấp nhưng vẫn chưa có một kết luận được đưa ra chính thức. Tuy nhiên, một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng chắc chắn là lựa chọn thông minh cho tất cả chúng ta.
- Bạn nên ăn các loại cá như: cá hồi, cá ngừ, cá mòi chứa nhiều axit béo omega-3 có tác dụng kiềm chế các chất gây viêm. Omega-3 làm dịu cơn đau khớp và rút ngắn thời gian các khớp bị cứng vào buổi sáng.
- Bạn cần bổ sung các loại trái cây, rau nhiều màu sắc chứa các chất chống oxy hóa, giúp chống lại các phân tử gốc tự do gây hại trong cơ thể.
- Ngũ cốc nguyên hạt như bột yến mạch, gạo lứt và lúa mạch có thể giúp bạn giảm viêm.
- Tránh các chất béo bão hòa, cholesterol và đường.
- Bổ sung thêm vitamin và khoáng chất thông qua thực phẩm bổ sung.
- Hạn chế bia rượu vì chúng sẽ tương tác với một số thuốc viêm khớp dạng thấp.
5. Duy trì cân nặng hợp lý
Đa phần bệnh nhân viêm khớp dạng thấp bị thừa cân hoặc béo phì. Việc duy trì cân nặng hợp lý sẽ giúp bạn ngăn ngừa biến chứng và có khả năng thuyên giảm bệnh viêm khớp dạng thấp.
Tế bào mỡ giải phóng cytokine. Nhiều tế bào mỡ hơn có nghĩa là nhiều cytokine hơn, và nhiều cytokine hơn đồng nghĩa với việc viêm nhiễm nhiều hơn. Điều đó làm cho các triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp trở nên tồi tệ hơn và gây ra nhiều tổn thương hơn cho cơ thể của bạn. Cân nặng tăng thêm thậm chí có thể làm giảm hiệu quả một số loại thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp.
Cho dù bạn có bị viêm khớp dạng thấp hay không thì việc tăng cân sẽ gây áp lực lên các khớp của bạn. Một số bộ phận cơ thể chịu áp lực trọng lượng của bạn như:
- Mắt cá chân
- Đầu gối
- Hông
- Lưng dưới
- Xương sống
- Đôi chân
6. Giảm căng thẳng
Sống với căn bệnh viêm khớp dạng thấp có thể khiến bạn căng thẳng, thậm chí stress. Nhưng có nhiều cách hiệu quả giúp bạn cải thiện tâm trạng như:
- Nói chuyện với bác sĩ của bạn hoặc chuyên gia tâm lý là một việc cần thiết bởi họ có thể giúp bạn giải quyết vấn đề của mình.
- Bạn hãy dành thời gian để nghỉ ngơi trong ngày, không nên hoạt động quá sức. Cân bằng giữa các hoạt động hàng ngày với thư giãn là một phần quan trọng trong quá trình tự chăm sóc của bệnh nhân viêm khớp dạng thấp.
- Cố gắng thư giãn bằng cách hít thở sâu, ngồi thiền, nghe nhạc…
- Nhận sự hỗ trợ từ bạn bè, gia đình và đồng nghiệp.
- Tham gia lớp học hoặc nhóm các bệnh nhân viêm khớp dạng thấp để học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm đối phó với những cơn đau và cứng khớp cũng như cách để bạn thích nghi với tình trạng bệnh của mình.
7. Sắp xếp mọi thứ xung quanh khi bạn bị viêm khớp dạng thấp
Khi bạn bị viêm khớp dạng thấp, không nhất thiết bạn phải thay đổi các công việc hàng ngày của mình, bạn chỉ cần sửa đổi một chút để hoàn thành chúng dễ dàng hơn.
Lên kế hoạch
Bạn không còn khỏe và nhiều năng lượng như trước. Vì vậy nếu bạn lên kế hoạch cho mọi công việc, bạn sẽ tiết kiệm được năng lượng. Tuy nhiên đừng quên lên lịch nghỉ ngơi.
Những việc nào bạn không thể làm nhanh như trước, hãy chuẩn bị trước kế hoạch với chúng để bạn có thể thực hiện dễ dàng.
Bạn cũng có thể chia thời gian trong ngày cho các nhiệm vụ và sau đó làm việc khác. Khi tập trung quá nhiều thời gian vào một việc sẽ khiến bạn đau nhức và mệt mỏi.
Công việc trong nhà bếp
Bạn có thể sử dụng một chiếc ghế để ngồi khi nấu ăn và rửa bát thay vì đứng.
Hãy nấu những món ăn đơn giản hơn, đặc biệt sau giờ làm việc vì lúc đó cơ thể bạn đang mệt mỏi. Hãy để dành các món ăn cầu kỳ vào cuối tuần khi có ai đó tới giúp bạn. Bạn có thể mua thực phẩm sơ chế tại siêu thị để giảm thiểu căng thẳng cho các khớp tay của mình.
Tìm kiếm và sử dụng một số dụng cụ nhà bếp dành cho bệnh nhân viêm khớp như: dụng cụ mở nắp hộp, dao có tay cầm dọc…
Tắm gội và vệ sinh cá nhân
Khi bị viêm khớp bạn sẽ gặp khó khăn cũng như chịu đựng nhiều đau đớn khi ở trong phòng tắm. Vậy nên hãy sửa đổi một chút trong phòng tắm để giúp cho các hoạt động của bạn trở nên dễ dàng hơn như: máy bóp kem đánh răng tự động, bồn cầu nâng cao, bàn chải đánh răng có tay cầm to hoặc bàn chải máy, lược có tay cầm rộng, nước rửa tay, dầu gội, sữa tắm có vòi bơm…
Sử dụng ghế tắm ngay cả khi bạn nghĩ rằng không thực sự cần thiết. Nó có thể giúp bạn thư giãn và nghỉ ngơi trong nhà tắm mà không gây căng thẳng cho các khớp của bạn khi phải đứng quá lâu.
Bạn nên sử dụng sữa tắm khô để tắm thay vì cách tắm gội thông thường. Với sữa tắm khô, bạn có thể dễ dàng vệ sinh cá nhân mà không cần dùng tới nước. Bạn có thể giảm số lần tắm theo cách thông thường hoặc xen kẽ với những lần tắm khô để giảm thiểu những khó khăn thường gặp trong nhà tắm.
Lựa chọn những bộ quần áo đơn giản, dễ mặc và điều chỉnh lại quần áo cũ của bạn. Bạn nên sử dụng khóa dán, khuy cài to hơn, thắt lưng đàn hồi để có thể thao tác dễ dàng hơn.
Tại nơi làm việc
Dù bạn phải đứng hay ngồi trước máy tính, bạn đều cần sử dụng một số mẹo dưới đây để cảm thấy dễ chịu hơn:
Tư thế chuẩn rất quan trọng đối với bệnh nhân viêm khớp dạng thấp. Nếu bạn không tập luyện thì ngay cả khi bạn ngồi, các khớp của bạn cũng sẽ vẫn căng thẳng và làm tăng sự mệt mỏi. Hãy tưởng tượng một sợi dây chạy từ trần nhà đến đỉnh đầu của bạn. Nâng đầu, cổ và vai của bạn dọc theo sợi dây đó. Giữ vai của bạn được thư giãn và xương chậu của bạn thẳng đứng; không để nó nghiêng về phía trước hoặc phía sau.
Thay đổi tư thế và công việc của bạn thường xuyên. Nếu bạn phải ngồi thì hãy cố gắng đứng dậy và đi lại bất kể lúc nào có thể và di chuyển trong suốt cả ngày. Còn nếu bạn làm những công việc phải đứng hoặc đi lại thường xuyên, hãy tranh thủ nghỉ ngơi để thư giãn các khớp bất kể khi nào có thể.
Yaocare Medic – Hương Dược Trị Liệu