Khi bạn cảm thấy cổ họng mình đau, khô, rát, nóng hoặc ngứa thì có nghĩa là bạn đang bị viêm họng. Viêm họng có nhiều loại khác nhau tùy thuốc vào vị trí tổn thương trên cổ họng như: viêm amidan, viêm thanh quản…Để điều trị bệnh hiệu quả chúng ta cần xác định rõ nguyên nhân gây viêm họng và tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Tổng quan về viêm họng
Viêm họng là khi họng bạn cảm giác đau, ngứa, khô, rát rất khó chịu. Đa phần bệnh nhân bị viêm họng đều có triệu chứng đau rát và nuốt khó khăn.
Đa phần các bệnh viêm họng là do virus, vi khuẩn hoặc do môi trường như: không khí khô, khói, bụi, chất thải, phấn hoa…Bệnh gây ra nhiều bất tiện cho chúng ta nhưng đa phần sẽ tự khỏi mà không cần sử dụng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên trong một số trường hợp viêm họng do nhiễm trùng, tùy vào mức độ nghiêm trọng bác sĩ sẽ kê kháng sinh cho bạn.
3 Loại viêm họng chủ yếu như;
- Viêm họng hạt gây đau rát và sưng tấy cổ họng.
- Viêm amidan là tình trạng phần mô mềm ở phía sau miệng của bạn bị viêm, đỏ và sưng.
- Viêm thanh quản là tình trạng thanh quản bị tổn thương cũng có biểu hiện sưng, viêm và tấy đỏ.
Triệu chứng viêm họng
Tùy vào vị trí bị tổn thương trong cổ họng và mức độ nghiêm trọng mà viêm họng có các triệu chứng khác nhau. Tuy nhiên, đa phần bạn sẽ có các cảm giác sau: nóng cổ họng, khô cổ, rát cổ, ngứa cổ, bị kích thích gây ho, nuốt hoặc nói sẽ cảm thấy đau đớn. Nếu quan sát, cổ họng bị viêm sẽ có màu đỏ hoặc các mảng trắng (viêm họng do liên cầu) tại vị trí bị tổn thương.
Tuy nhiên, viêm họng không chỉ khiến bạn đau họng mà chúng còn ảnh hưởng đến mũi của bạn, bạn sẽ thấy ngạt mũi, chảy nước mũi, hắt xì. Triệu chứng nghiêm trọng hơn của viêm họng là cảm giác mệt mỏi, đau đầu, ớn lạnh, đau nhức cơ thể, sưng hạch bạch huyết, khản tiếng và sốt cao hoặc sốt nhẹ.
Viêm họng do liên cầu khuẩn
Viêm họng do liên cầu khuẩn là bệnh nhiễm trùng họng do vi khuẩn Streptococcus pyogenes gây ra.
Triệu chứng viêm họng do liên cầu khuẩn: cảm giác rất đau khi nuốt, sốt (có thể sốt cao), hạch bạch huyết sưng và đau, bụng có cảm giác đau, amidan cũng có thể bị tổn thương gây sưng, đỏ hoặc xuất hiện các mảng trắng, vòm miệng xuất hiện đốm đỏ, có thể buồn nôn hoặc nôn.
Bệnh viêm họng do liên cầu khuẩn không khiến bạn bị sổ mũi, ngạt mũi và không làm khản tiếng. Viêm họng do liên cầu khuẩn không thể tự khỏi nếu bạn không dùng kháng sinh. Tuy nhiên, nếu bệnh mới chớm bạn có thể sử dụng các loại kháng sinh từ thiên nhiên như keo ong.
Đau họng do Covid-19
Covid -19 trở thành đại dịch trong hai năm vừa qua. Nhờ có vaccine mà triệu chứng của bệnh cũng nhẹ hơn và ít gây ra biến chứng. Một trong những triệu chứng phổ biến của Covid -19 là đau rát họng. Tuy nhiên, bệnh còn gây ra các triệu chứng khác như: sốt, khó thở, đau nhức cơ thể, đau đầu, ngạt mũi, mất vị giác, mất khứu giác, tiêu chảy, nôn tùy vào chủng virus corona. Đối với chủng mới, các triệu chứng của Covid-19 ngày càng giống với cảm lạnh thông thường nên rất khó phân biệt. Nếu bạn nghi ngờ mình mắc Covid-19, hãy cân nhắc làm xét nghiệm.
Đau họng do virus
Nguyên nhân gây đau họng do virus thường là cảm lạnh, cảm cúm, sởi, thủy đậu và bệnh sẽ tự khỏi theo thời gian mà không cần phải sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị. Bạn chỉ cần sử dụng các loại thuốc làm giảm triệu chứng như hạ sốt, thuốc ho, long đờm…Tuy nhiên, nếu bạn viêm họng quá một tuần, hãy tới gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời trong trường hợp bị bội nhiễm.
8 Nguyên nhân gây viêm họng phổ biến
Nguyên nhân gây viêm họng rất đa dạng, có thể là do nhiễm khuẩn, nhiễm virus, nhiễm nấm hoặc do cổ họng bạn làm việc quá sức, chịu tác động của các yếu tố bên ngoài. Dưới đây là 8 nguyên nhân gây viêm họng phổ biến nhất:
1. Nguyên nhân gây viêm họng do cảm lạnh, cúm và các bệnh do virus
Một số bệnh do virus gây ra viêm họng phổ biến như bệnh cảm cúm, cảm lạnh, tăng bạch cầu đơn nhân, Covid-19, sởi (còn có triệu chứng sốt cao và xuất hiện phát ban), bệnh thủy đậu (có thêm triệu chứng sốt, phát ban, ngứa), quai bị (gây sưng nước bọt ở cổ).
2. Nguyên nhân gây viêm họng do vi khuẩn
Ngoài virus thì vi khuẩn là nguyên nhân gây viêm họng khá phổ biến, đặc biệt là viêm họng và viêm amidan do liên cầu mà thủ phạm không ai khác chính là vi khuẩn Streptococcus nhóm A gây ra.
3. Dị ứng
Dị ứng là hiện tượng hệ thống miễn dịch của bạn phản ứng với các tác nhân gây dị ứng. Dị ứng có thể gây hắt hơi, sổ mũi, ho, phát ban…
Một số tác nhân gây dị ứng thường gặp như: phấn hoa (chủ yếu xuất hiện vào mùa xuân), lông chó, mèo, cỏ, cây, bụi… chúng sẽ tiết ra các hóa chất làm kích hoạt phản ứng dị ứng.
Viêm họng do dị ứng chủ yếu do cổ họng bạn bị kích ứng gây ho, ho nhiều sẽ khiến cổ họng đỏ, rát dẫn đến viêm. Hoặc có thể bạn bị chảy mũi và chất nhầy này chảy xuống họng cũng khiến cổ họng bị viêm.
4. Không khí khô
Không khí khô hanh khi độ ẩm thấp hoặc từ các thiết bị như máy điều hòa, máy sưởi đều có thể hút hơi ẩm từ cơ thể bạn, kể cả trong mũi, miệng và cổ họng (khi bạn nói hoặc ăn).
5. Khói thuốc, hóa chất, khói xe, bụi và các chất gây kích ứng khác bên ngoài môi trường
Không chỉ có vi khuẩn, virus mà còn có nhiều yếu tố khác ngoài môi trường là nguyên nhân gây viêm họng do chúng làm kích ứng cổ họng mà bạn cần lưu ý như: tất cả các loại khói (khói thuốc lá, khói đốt rơm rạ, khói xăng xe..), bụi, không khí ô nhiễm, chất tẩy rửa hóa học…
6. Chấn thương
Một số chấn thương nhẹ nhàng cũng có thể gây tổn thương cho cổ họng bị tổn thương và đau đớn. Ví dụ như khi bạn nghẹn hoặc khi bạn hét, nói quá to hay trong thời gian dài.
7. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Có nhiều người không hiểu vì sao mình bị viêm họng mặc dù không bị cảm lạnh, cảm cúm hoặc một lý do nào cho đến khi bác sĩ biết họ bị trào ngược dạ dày thực quản. Đây là tình trạng axit trong dạ dày trào ngược lên đến thực quản gây ợ chua và làm tổn thương cổ họng của bạn.
8. Khối u
Khi xuất hiện khối u ở cổ họng, thanh quản, lưỡi cũng có thể khiến bạn đau họng và bệnh sẽ không khỏi sau vài ngày.
Các yếu tố nguy cơ gây viêm họng
Bạn đã biết đến 8 nguyên nhân gây đau họng mà chúng tôi đưa ra. Tuy nhiên, có một số yếu tố rủi ro khiến bạn có nguy cơ bị viêm họng hơn những người khác như:
- Độ tuổi: trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ ngoài 6 tháng đến 5 tuổi dễ bị viêm họng hơn và bệnh có thể làm tổn thương phế quản và phổi.
- Mùa đông: khi thời tiết chuyển mùa và lạnh, chúng ta dễ bị viêm họng hơn những thời điểm khác trong năm.
- Thường xuyên tiếp xúc với một số chất kích thích như: khói bụi, ô nhiễm, hóa chất độc hại.
- Vệ sinh cá nhân không sạch sẽ: rửa tay không thường xuyên làm tăng nguy cơ tiếp xúc với virus ngoài môi trường.
- Ở trong một số môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao như: nhà trẻ, trường học, công sở, rạp chiếu phim, xe bus, máy bay…
- Thường xuyên sử dụng thanh quản như: giáo viên, ca sĩ…là những người dễ bị viêm họng do tổn thương thanh quản.
Chữa viêm họng hiệu quả tại nhà
Hầu hết các bệnh viêm họng đều có thể được điều trị tại nhà và nếu bạn bị viêm họng do liên cầu khuẩn thì bác sĩ cũng sẽ kê thuốc cho bạn uống tại nhà. Tuy nhiên, dù uống kháng sinh hay không bạn vẫn có thể áp dụng một số cách giúp giảm đau rát cổ họng dưới đây của chúng tôi để bệnh mau khỏi như:
- Súc miệng bằng nước muối ấm ngày 4-5 lần. Bạn có thể làm ấm nước muối sinh lý pha sẵn hoặc pha nước ấm với muối tinh. Nước muối ấm có khả năng làm dịu cổ họng của bạn đồng thời giúp sát trùng cổ họng, giúp cổ họng sạch sẽ và sớm được chữa lành.
- Uống một số nước ấm có tác dụng làm dịu cổ như nước ấm pha mật ong, nước ấm với chanh…
- Sử dụng các viên ngậm ho có chứa thành phần bạc hà hoặc các loại thảo dược tự nhiên.
- Sử dụng nước súc miệng sát khuẩn.
- Xịt họng bằng các sản phẩm xịt họng keo ong có khả năng kháng viêm, kháng virus giúp làm dịu cổ họng, giảm đau rát họng hiệu quả.
- Sử dụng máy phun sương hoặc đặt 1 chậu nước trong phòng để làm tăng độ ẩm của không khí.
- Nghỉ ngơi và hạn chế sử dụng cổ họng cho đến khi khỏi viêm họng.
Phòng ngừa viêm họng
Mặc dù viêm họng là bệnh phổ biến và bạn không thể tránh được hoàn toàn nhưng bạn có thể hạn chế số lần mắc bệnh của mình bằng những mẹo phòng ngừa viêm họng dưới đây:
- Rửa tay thường xuyên, thực hiện vệ sinh cá nhân tốt.
- Đeo khẩu trang, hạn chế tiếp xúc gần với những người đang bị các bệnh về đường hô hấp, cảm cúm, cảm lạnh…
- Không nên hút thuốc lá, tránh khói thuốc và hạn chế uống rượu.
- Luôn giữ cho cổ họng ấm, đặc biệt vào mùa đông.
- Uống nước đầy đủ để giữ cho cổ họng luôn ẩm.
Trường hợp khẩn cấp cần tới gặp bác sĩ
Thông thường bệnh viêm họng sẽ tự khỏi sau 7 ngày nếu do virus và sau 5-7 ngày dùng kháng sinh đối với viêm họng do nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, nếu bạn gặp các triệu chứng khẩn cấp dưới đây, hãy tới cơ sở y tế gần nhất:
- Đau rát họng nghiêm trọng hoặc kéo dài mặc dù đã điều trị.
- Cảm thấy khó thở, khó nuốt.
- Khó khăn khi mở miệng hoặc nói.
- Các khớp đau nhức.
- Sốt cao hơn 38,5 độ.
- Đau hoặc cứng cổ.
- Trong nước bọt hoặc đờm xuất hiện máu.
Kết luận
Nguyên nhân gây viêm họng khá phong phú khiến bạn cảm thấy nguy cơ mắc bệnh rất cao. Tuy nhiên nếu biết cách phòng tránh, bạn vẫn có thể giữ cổ họng của mình khỏe mạnh. Bệnh viêm họng sẽ khỏi nhanh nếu bạn điều trị sớm và kịp thời. Mặc dù không cần sử dụng kháng sinh, nhưng khi có dấu hiệu của viêm họng, bạn áp dụng các mẹo chữa viêm họng tại nhà của chúng tôi, bệnh sẽ không tiến triển và khỏi trước khi bạn cảm thấy đau đớn, khó chịu.
Với nguyên liệu từ keo ong Ý, xịt họng giảm ho Propobee của Công ty cổ phần Dược Khoa giúp bạn nhanh chóng chấm dứt các triệu chứng đau, rát, viêm họng đồng thời ngăn ngừa bệnh rất tốt. Đặc biệt thiết kế độc đáo với vòi xịt xoay 360 độ, dung dịch keo ong sẽ được xịt thẳng vào khu vực cổ họng bị tổn thương, tránh lãng phí và tăng hiệu quả điều trị.
Yaocare Medic – Hương Dược Trị Liệu